Pahalgam Attack: જમ્મુ-કાશ્મીરના પહેલગામમાં 22 એપ્રિલ, 2025ના રોજ થયેલા આતંકવાદી હુમલાએ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધોમાં નવો તણાવ સર્જ્યો છે. આ હુમલામાં 26 લોકોના મોત થયા હતા, જેમાં મોટાભાગના પર્યટકો હતા. આ ઘટનાએ ભારતમાં આક્રોશ ફેલાવ્યો છે અને બંને દેશો વચ્ચે રાજદ્વારી તણાવ વધ્યો છે. રવાલ અપડેટ તમારા માટે આ મુદ્દે લેટેસ્ટ અપડેટ્સ લઈને આવ્યું છે.
Pahalgam Attack ટૂંકી વિગતો
Pahalgam Attack Information: પહેલગામના બૈસરણ મેદાનમાં આ હુમલો બપોરે 2:30 થી 3:00 વાગ્યાની આસપાસ થયો હતો. આતંકવાદીઓએ પર્યટકો પર અંધાધૂંધ ગોળીબાર કર્યો હતો. રિપોર્ટ્સ અનુસાર, Pahalgam Attack આતંકવાદીઓએ પર્યટકોને તેમના ધર્મના આધારે અલગ કર્યા અને પછી હુમલો કર્યો. આ હુમલાની જવાબદારી પાકિસ્તાન સ્થિત લશ્કર-એ-તૈયબાની પ્રોક્સી ગણાતી ધ રેઝિસ્ટન્સ ફ્રન્ટ (TRF) નામની સંસ્થાએ લીધી છે.
ગુજરાતના ત્રણ નાગરિકો, જેમાં સુરતના શૈલેષ કલાઠીયા સામેલ હતા, આ હુમલામાં મૃત્યુ પામ્યા. શૈલેષની પત્ની શીતલબેનના જણાવ્યા અનુસાર, આતંકવાદીઓએ ગોળીબાર કર્યા બાદ હસતા હતા, જે દર્શાવે છે કે તેઓ કોઈ પશ્ચાતાપ વિના આ કૃત્ય કરી રહ્યા હતા.
પહેલગામ અટેક પછી ભારતની કડક કાર્યવાહી
- આ હુમલા બાદ ભારતે પાકિસ્તાન સામે સાત મોટા નિર્ણયો લીધા છે, જે 2019ના પુલવામા હુમલા બાદની સૌથી કડક કાર્યવાહી ગણાય છે:
- ઈન્દુસ વોટર ટ્રીટી સસ્પેન્ડ: ભારતે 1960ની ઈન્દુસ વોટર ટ્રીટીને તાત્કાલિક અસરથી સ્થગિત કરી દીધી છે, જેનું કારણ પાકિસ્તાન દ્વારા સતત આતંકવાદને આશરો આપવાનું જણાવ્યું છે. (Pahalgam Attack)
- અટારી બોર્ડર બંધ: અટારી-વાઘા બોર્ડર પર રીટ્રીટ સેરેમની સ્કેલ ડાઉન કરવામાં આવી છે અને લેન્ડ ટ્રાન્ઝિટ પોસ્ટ બંધ કરવામાં આવી છે.
- વિઝા સર્વિસ સસ્પેન્ડ: પાકિસ્તાની નાગરિકો માટે વિઝા સેવાઓ બંધ કરવામાં આવી છે અને તમામ પાકિસ્તાનીઓને 48 કલાકમાં ભારત છોડવા આદેશ આપવામાં આવ્યો છે.
- રાજદ્વારી નિષ્કાસન: પાકિસ્તાન હાઈ કમિશનના ડિફેન્સ, નેવલ અને એર એડવાઈઝર્સને એક અઠવાડિયામાં દેશ છોડવા જણાવાયું છે.
- SAARC વિઝા રદ: SAARC વિઝા એક્ઝેમ્પ્શન સ્કીમ હેઠળના તમામ વિઝા રદ કરવામાં આવ્યા છે.
- સોફ્ટ પાવર પર પ્રતિબંધ: પાકિસ્તાની અભિનેતા ફવાદ ખાનની ફિલ્મ ‘અબીર ગુલાલ’ના ભારતમાં રિલીઝ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
- આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે દબાણ: ભારતે અમેરિકા, યુકે, યુરોપિયન યુનિયન, જાપાન, ચીન, રશિયા વગેરેના રાજદૂતો સાથે બેઠક યોજીને પાકિસ્તાનને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે અલગ-થલગ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે.
પાકિસ્તાનનો પ્રતિસાદ
- પાકિસ્તાને ભારતના આ પગલાંને “યુદ્ધનું કૃત્ય” ગણાવ્યું છે અને પોતાના પગલાં જાહેર કર્યા છે:
- એરસ્પેસ બંધ: પાકિસ્તાને ભારતીય એરલાઈન્સ માટે પોતાનું એરસ્પેસ બંધ કરી દીધું છે, જેના કારણે ઈન્ડિગો અને એર ઈન્ડિયા જેવી એરલાઈન્સને લાંબા રૂટ લેવા પડી રહ્યા છે, જેનાથી ફ્લાઈટનો સમય અને ભાડું 8-12% વધી શકે છે.
- વાઘા બોર્ડર બંધ: વાઘા બોર્ડર બંધ કરવામાં આવ્યું છે અને ભારતીય નાગરિકોને 30 એપ્રિલ સુધીમાં પાકિસ્તાન છોડવા જણાવાયું છે.
- સિમલા સમજૂતી સસ્પેન્ડ (Simla Agreement) : પાકિસ્તાને 1972ના સિમલા સમજૂતી સહિત તમામ દ્વિપક્ષીય કરારોને સ્થગિત કરવાની ધમકી આપી છે.
- SAARC વિઝા રદ: પાકિસ્તાને ભારતીય નાગરિકો માટે SAARC વિઝા રદ કર્યા છે.
પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન શેહબાઝ શરીફે આ હુમલાને “ઘરેલું” ગણાવીને પોતાની સંડોવણી નકારી છે, પરંતુ ભારતે આ દાવાને ફગાવી દીધો છે.
ગુજરાતનું વિરોધ પ્રદર્શન
ગુજરાતના લોકોએ આ હુમલાને લઈને તીવ્ર આક્રોશ વ્યક્ત કર્યો છે. દિલ્હીમાં પાકિસ્તાન હાઈ કમિશનની બહાર યોજાયેલા વિરોધ પ્રદર્શનમાં ગુજરાતના લોકો પણ સામેલ હતા, જેમણે આતંકવાદ સામે કડક કાર્યવાહીની માગ કરી. ગુજરાતના ભાવનગરથી 20 લોકોનું જૂથ પહેલગામ ગયું હતું, જેમાંથી 12 લોકો આ હુમલાનો ભોગ બન્યા.
આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિક્રિયા
સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ બંને દેશોને “મહત્તમ સંયમ” રાખવા અને “શાંતિપૂર્ણ રીતે” મુદ્દાને ઉકેલવા હાકલ કરી છે. અમેરિકાએ જમ્મુ-કાશ્મીર માટે “ડૂ નોટ ટ્રાવેલ” એડવાઈઝરી જાહેર કરી છે. પાકિસ્તાની અભિનેત્રી માહિરા ખાને આ હુમલાની નિંદા કરી અને તેને “કાયરતાપૂર્ણ” ગણાવ્યો છે.
સિમલા સમજૂતી શું છે? Simla Agreement
Simla Agreement: સિમલા સમજૂતી, જેને શિમલા સમજૂતી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, એ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે 2 જુલાઈ, 1972ના રોજ થયેલો એક ઐતિહાસિક કરાર છે. આ સમજૂતીનો મુખ્ય હેતુ 1971ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ (જેના પરિણામે બાંગ્લાદેશની સ્થાપના થઈ) પછી બંને દેશો વચ્ચે શાંતિ સ્થાપવી અને ભવિષ્ય માટે એક માળખું નક્કી કરવાનો હતો. આ કરાર ભારતના વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધી અને પાકિસ્તાનના રાષ્ટ્રપતિ ઝુલ્ફિકર અલી ભુટ્ટો વચ્ચે હિમાચલ પ્રદેશના શિમલામાં હસ્તાક્ષર થયો હતો.
Simla Agreement આ સમજૂતી શા માટે થઈ?
1971ના યુદ્ધમાં ભારતે પાકિસ્તાનને હરાવ્યું હતું, અને પૂર્વ પાકિસ્તાન (આજનું બાંગ્લાદેશ) એક સ્વતંત્ર દેશ બની ગયું. આ યુદ્ધ પછીની સ્થિતિ આ પ્રમાણે હતી:
- પાકિસ્તાનના 90,000 સૈનિકોએ ભારત સામે આત્મસમર્પણ કર્યું હતું, જે બંદીવાનો તરીકે ભારતના કબજામાં હતા.
- ભારતે પાકિસ્તાનના મોટા ભાગના વિસ્તારો પર કબજો કર્યો હતો, ખાસ કરીને પશ્ચિમી સરહદો પર.
- બંને દેશો વચ્ચે રાજદ્વારી તણાવ ચરમસીમાએ હતો, અને આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય શાંતિની હાકલ કરી રહ્યું હતું.
આવી પરિસ્થિતિમાં, બંને દેશો શાંતિની વાટાઘાટો માટે સંમત થયા, અને સિમલા સમજૂતીનો જન્મ થયો.
સિમલા સમજૂતીના મુખ્ય મુદ્દા
Simla Agreement: સિમલા સમજૂતીમાં ઘણા મહત્ત્વના મુદ્દાઓ સામેલ હતા, જે બંને દેશોના સંબંધોને વ્યવસ્થિત કરવા અને ભવિષ્યમાં યુદ્ધ ટાળવા માટે બનાવવામાં આવ્યા હતા:
- શાંતિ અને સહકાર: બંને દેશોએ એકબીજાની પ્રાદેશિક અખંડિતતા અને સાર્વભૌમત્વનું સન્માન કરવાનું વચન આપ્યું. તેઓએ શાંતિપૂર્ણ સહઅસ્તિત્વ અને પરસ્પર સહકારને પ્રોત્સાહન આપવાનું નક્કી કર્યું.
- દ્વિપક્ષીય વાટાઘાટો: ભારત અને પાકિસ્તાને સંમતિ દર્શાવી કે તેમના વચ્ચેના તમામ વિવાદો દ્વિપક્ષીય વાટાઘાટો દ્વારા ઉકેલવામાં આવશે, અને તેમાં ત્રીજા દેશની દખલગીરી નહીં હોય. આનો અર્થ એ થયો કે કાશ્મીર જેવા મુદ્દાઓ પર પણ ફક્ત ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ચર્ચા થશે.
- લાઇન ઓફ કંટ્રોલ (LoC): 1971ના યુદ્ધ પછી જમ્મુ-કાશ્મીરમાં નવી સરહદ રેખા, જેને લાઇન ઓફ કંટ્રોલ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તેને બંને દેશોએ સ્વીકારી. આ LoC ને બદલવા માટે બળપ્રયોગ નહીં કરવાનું વચન આપ્યું.
- યુદ્ધ બંદીઓની આપ-લે: ભારતે પાકિસ્તાનના 90,000 યુદ્ધ બંદીઓને પાછા મોકલવાનું નક્કી કર્યું, અને પાકિસ્તાને ભારતના બંદીઓને મુક્ત કર્યા.
- સંબંધોનું સામાન્યકરણ: બંને દેશોએ વેપાર, સંચાર, અને રાજદ્વારી સંબંધોને ફરીથી શરૂ કરવાનું નક્કી કર્યું, જેથી દુશ્મનાવટ ઓછી થાય.
- બળનો ઉપયોગ નહીં: બંને દેશોએ એકબીજા સામે બળપ્રયોગ અથવા યુદ્ધની ધમકી ન આપવાનું વચન આપ્યું.
હાલના સંદર્ભમાં સિમલા સમજૂતી
Pahalgam Attack: (22 એપ્રિલ, 2025) બાદ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે તણાવ વધ્યો છે. પાકિસ્તાને સિમલા સમજૂતી સહિત દ્વિપક્ષીય કરારોને સ્થગિત કરવાની ધમકી આપી છે, જેનો અર્થ એ થઈ શકે કે બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો નવા નીચા સ્તરે પહોંચી શકે છે. ભારતે પણ આતંકવાદ સામે કડક કાર્યવાહીની ચેતવણી આપી છે, જે સિમલા સમજૂતીના શાંતિપૂર્ણ સહઅસ્તિત્વના સિદ્ધાંતને પડકારી શકે છે.
હવે આગળ શું થશે?
આ હુમલા બાદ ભારતે આતંકવાદીઓ અને તેમના સમર્થકોને “અંત સુધી શોધીને સજા” કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે, જેનો ઉલ્લેખ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ બિહારના મધુબનીમાં એક રેલી દરમિયાન કર્યો હતો. બીજી તરફ, પાકિસ્તાને ભારતના પગલાંને “યુદ્ધની ધમકી” ગણાવીને પોતાની સેનાને હાઈ એલર્ટ પર રાખી છે.
આ ઘટનાએ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોને નવા નીચા સ્તરે લઈ જઈ શકે છે. Raval Update તમને આ મુદ્દે લેટેસ્ટ અપડેટ્સ આપતું રહેશે. અમારી વેબસાઈટ ravalupdate.com પર નજર રાખો!
